Wanneer is de beste tijd om je bonsai te verpotten?

Wanneer in het vroege voorjaar de temperatuur stijgt neemt ook de activiteit in de wortels toe. De opgeslagen energie in de wortels wordt opnieuw door de boom gestuurd. Hierdoor worden slapende knoppen weer actief.

Je kunt het proces van het langzaam op gang komen van de energie makkelijk zien bij je bomen. Dit zijn vier fasen:

Fase 1 – de winterknoppen

Bij de meeste bomen zijn de winterknoppen bruin van kleur en erg klein. Hieraan zie je dat de boom in winterrust verkeert en dat alle energie in de wortels zit.

Fase 2 – zwellen van de knoppen

Nadat de wortels in het voorjaar “wakker worden” komt de energie in de boom op gang en beginnen de knoppen te zwellen. Bij veel soorten zie je deze zwelling in het topje van de knop. Ze veranderen van kleur. In dit stadium zie je ook vaak nieuwe knoppen verschijnen op de stam of takken.

Fase 3 – vergroten van de knoppen

Nu worden de knoppen verlengd, veranderen ze van kleur en lijken ze open te barsten. In dit stadium zit het grootste deel van de energie in de boom en niet meer in de wortels. Dit is de beste periode wanneer je je bonsai moet verpotten en de wortels kunt snoeien. Nu gaat er namelijk geen extra energie verloren via de wortels omdat de energie nu in andere delen van de boom zit.

Fase 4 – openen van de knoppen

De knoppen openen zich en nieuwe blaadjes verschijnen. De tijd wanneer je je bonsai moet verpotten is voorbij.

Verpotten van bonsai in de herfst

Bij een Acer is het belangrijk om niet alle wortels in een keer te snoeien. Beperk je bij elke snoeibeurt tot het terugsnoeien van 1/3 van de wortels. Doe dit in de vroege lente voordat de nieuwe knoppen uitlopen en de bladeren nog niet zichtbaar zijn. Je kunt een Acer ook in de herfst verpotten maar snoei dan minder wortels omdat de boom dan veel gevoeliger is.

Ulmus parvifolia

Net zoals bij de Acers adviseren wij bij de Ulmus niet alle wortels in een keer te snoeien maar maximaal 1/3 tot 1/4 van de wortels per keer. Verpot kleinere boompjes ieder jaar en  de oudere exemplaren elke drie tot vier jaar. Verpotten doe je in de vroege lente bij het zwellen van de knoppen. Je kunt de Ulmus parvifolia ook in de herfst verpotten. Wel is het belangrijk om je boom dan in de winter tegen de vorst te beschermen.

Quercus

Een eik verpot je het beste in de vroege lente voordat de knoppen uitlopen. De eik kan goed tegen een flinke wortelsnoei. Verpot je hem liever in de herfst dan kun je het beste minder wortels snoeien.

Juniperus

Ook voor de Juniperus is de lente de beste periode om te verpotten. Jonge jeneverbessen verpot je jaarlijks en de oudere exemplaren elke drie jaar. Ook voor de jeneverbes adviseren wij de wortels niet te drastisch te snoeien: 1/3 van de wortels per keer. Verpot je liever in de herfst snoei je nog minder de wortels om de boom zo beter te beschermen tegen de komende winter.

Carpinus betulus

Een haagbeuk verpot je  om de twee of drie jaar in het voorjaar omdat je de wortels dan krachtig kunt terugsnoeien. Verklein de wortelkluit met 30 tot 40%. In de herfst verpotten kan maar ook hier geldt weer minder wortelsnoei.

Cotoneaster horizontales

Omdat vlakke dwergmispels snel groeien moet je jonge planten jaarlijks verpotten tussen het einde van de winter en het vroege voorjaar. Verwijder dan tot 1/3 van de wortels.

Fagus sylvatica

Een beuk verpot je bij voorkeur in het voorjaar voordat de knoppen uitlopen. Jonge planten verpot je om de twee tot drie jaar terwijl oudere planten gerust vier jaar in hetzelfde grondmengsel mogen staan.

Ginkgo biloba

Jonge exemplaren van de Japanse notenboom verpot je het beste elk voorjaar en oudere exemplaren elke twee tot drie jaar.

Larix decidua

Omdat de wortels van een Larix sterk groeien adviseren wij om elk jaar te verpotten. Doe dit juist voordat de knoppen gaan uitlopen. Het beste moment is dat de knoppen zo’n mooie hoogglans kleur krijgen! Op het moment dat ze op uitbarsten staan. Op de foto is dit goed te zien. Wanneer de nieuwe naalden zichtbaar zijn ben je te laat. De kans dat de Larix dan overleeft is klein.

Picea

Een spar is niet dol op ingrepen aan het wortelgestel. Verpot een picea zo weinig mogelijk. Jonge bomen verpot je iedere twee of drie jaar en exemplaren ouder dan 10 jaar om de vijf tot zes jaar. Verpotten en wortelsnoei doe je het beste halverwege de lente voordat de jonge groei zich uitbreidt. Snoei niet meer dan 1/3 en plaats de boom na het verpotten op een schaduwrijke plaats.

Pinus densiflora, Pinus sylvestris en Pinus parviflora

Pinussen verpot je om de drie tot vier jaar vanaf het begin tot halverwege de lente, net voor de nieuwe groei. Net zoals bij de Picea kun je bomen ouder dan 10 jaar om de vijf jaar verpotten. Snoei per verpotbeurt 1/3 van de wortels.

Taxus baccata

Omdat een Taxus een trage groeier is hoef je hem slechts om de drie of vier jaar te verpotten. Dit doe je in het voorjaar. Na het verpotten kan een Taxus ‘treuren’ door een minder sterk groeiseizoen. Dit is normaal en geen reden tot paniek.